De vergeten productiefactor: het onderhouden van medewerkers

In de procesindustrie draait alles om efficiëntie, kwaliteit en continuïteit. Machines worden onderhouden, processen geoptimaliseerd en KPI’s strak gemonitord. Maar er is één cruciale factor die vaak wordt onderschat: het onderhouden van medewerkers. Net zoals je voor machines onderhoud pleegt, moet je ook de kennis van je mensen onderhouden. Zeker als je je beseft dat kennis een belangrijke productiefactor is in de procesindustrie. Werkplekleren is een van de meest effectieve methodes om kennis over te brengen en te borgen, vaardigheden op te bouwen en medewerkers duurzaam inzetbaar te maken. Daarmee is het bij uitstek de manier om medewerkers te onderhouden. Toch zien we dat bedrijven, en zeker in de industrie, hierin nog vaak tekortschieten. 

Wat is werkplekleren? 

Werkplekleren betekent dat medewerkers functiegericht leren binnen hun eigen werkomgeving. Daarom noemen we dit bij VAPRO ook wel functiegericht ontwikkelen. Dit houdt in dat ze niet alleen de theorie leren, maar deze direct en juist leren toepassen in hun dagelijkse werkzaamheden – we focussen dus vooral op het vermogen om een taak uit te voeren. Het verschil met traditionele opleidingen is dat het leren niet losstaat van het werk, maar er juist uit voortkomt en een integraal onderdeel vormt van de dagelijkse taken. Hierdoor blijven de opgedane kennis en vaardigheden beter hangen en kunnen medewerkers effectiever en zelfstandiger werken. 

Bij functiegericht ontwikkelen brengen we focus aan door ons te richten op de kritische taken binnen het productieproces. In plaats van een algemene training te volgen, leren medewerkers precies wat nodig is voor hun specifieke werkomgeving. Dit voorkomt tijdverspilling en zorgt ervoor dat kennis direct relevant is voor de praktijk.

Waarom is werkplekleren/functiegericht ontwikkelen zo krachtig?

Werkplekleren betekent leren op de eigen werkplek, met taken en situaties die direct relevant zijn voor de dagelijkse werkzaamheden. Dit heeft meerdere voordelen:

• Snelle productiviteit: We realiseren dit door informatie direct te koppelen aan een taak en daarmee aan de bijbehorende vaardigheden en gedragingen. Hierdoor leren mensen een taak effectief uit te voeren en wordt kennis direct betekenisvol. 
• Hogere retentie van kennis: Na 6 weken hebben mensen slechts 5% van wat er in een klaslokaal wordt verteld onthouden, maar tot 75% als ze zelf actief aan de slag gaan. 
• Efficiënter en kostenbesparend: Geen dure opleidingen, maar leren terwijl je werkt, zonder onnodig productiviteitsverlies doordat medewerkers in de schoolbanken zitten.
• Voorspelbare productkwaliteit: Medewerkers begrijpen beter hoe hun werk de uiteindelijke productkwaliteit beïnvloedt, wat leidt tot minder fouten en minder uitval.

De impact op productiviteit en kwaliteit

Bedrijven die strategisch investeren in functiegericht ontwikkelen, zien directe resultaten in hun productieproces. Een praktijkvoorbeeld laat zien hoe dit werkt: 

Bij een verbrandingsenergiecentrale werd functiegericht ontwikkelen ingezet om operators meerdere overeenkomstige productielijnen te laten beheersen, in plaats van slechts één. Door het leerproces te herstructureren en te focussen op de onderliggende principes van het productieproces, konden medewerkers sneller meerdere lijnen beheersen. Dit komt voort uit het idee dat veel productielijnen volgens hetzelfde principe werken. Ken je dit principe, dan is dit overal toepasbaar en hoef je alleen specifieke parameters per lijn te leren kennen. Dit resulteerde in:

• Medewerkers zijn in korte tijd breder inzetbaar ; 
• Minder stilstand door operationele fouten; 
• Aanzienlijke daling in productuitval. 

Hierdoor stijgt niet alleen de productiviteit, maar wordt ook de voorspelbaarheid van productie-uitkomsten verbeterd. En voldoe je ook aan de toenemende kwaliteitseisen. 

Waarom standaardopleidingen niet volstaan

De reden waarom generieke opleidingen niet werken in de procesindustrie, is simpel: elke werkplek is uniek en je kunt dit pas echt goed zien wanneer je op de werkplek bent. Waar een verpleegkundige overal een infuus op dezelfde manier aanlegt, is een operator afhankelijk van de specifieke installatie en het productieproces binnen een fabriek. Daarom is maatwerk essentieel: 

• Elke productielijn heeft unieke parameters die medewerkers moeten beheersen. 
• Kritische taken verschillen per proces, en alleen relevante kennis zou moeten worden overgebracht. 
• Generieke kennis zonder directe toepassing leidt tot verspilling van tijd en middelen. 

Hoe implementeer je succesvol werkplekleren? 

Veel bedrijven willen investeren in werkplekleren, maar weten niet waar te beginnen. Hier zijn drie essentiële stappen: 

1. Bepaal de kritische taken: Wat moeten medewerkers écht kunnen om hun werk optimaal uit te voeren? 
2. Ontwikkel praktijkgerichte leermiddelen: We ontwikkelen materiaal dat is gefocust op de kritische taken binnen de werkomgeving, zodat medewerkers zich richten op het gebruik van de informatie voor het correct uitvoeren van de taken met het daarbij behorende gedrag. In de praktijk zie je dat medewerkers door onze opdrachten en begeleiding op de werkvloer nieuwsgieriger worden, meer over het werk praten en fouten bespreken en gebruiken om het werk te verbeteren. 
3. Train en betrek begeleiders: Een sterk leerklimaat valt of staat met de juiste begeleiding door teamleiders en ervaren medewerkers. 

Werkplekleren als strategische keuze 

Werkplekleren gaat verder dan alleen informatieoverdracht. Het is een strategische investering in de productiefactor kennis. Dit resulteert in snellere onboarding en hogere betrokkenheid, waardoor de kwaliteit toeneemt, uitval vermindert en ontwikkelingen beter kunnen worden gevolgd. Voor HR-managers betekent dit een krachtige tool om talent te binden en boeien. Voor productiemanagers betekent het minder stilstand, minder fouten en een hogere output. 

Bij VAPRO helpen we bedrijven met het implementeren van effectieve werkplekleren-strategieën, volledig afgestemd op de specifieke uitdagingen en doelstellingen van de industrie en jouw organisatie. Dit zijn onze functiegerichte opleidingen. Wil je weten hoe jouw bedrijf voordeel kan halen uit functiegericht ontwikkelen? Neem contact met ons op en ontdek hoe functiegericht ontwikkelen jouw productieproces kan optimaliseren.